توان اسپیکر، واحدی برای اندازه گیری مقدار انرژی الکتریکی است که یک اسپیکر برای تولید صدا مصرف می کند. این مقدار بر حسب وات (W) اندازه گیری می شود. هر چه توان اسپیکر بیشتر باشد، صدای بلندتری تولید می کند.
- توان واقعی به توانی که یک دستگاه مثل ساب یا انواع بلندگوها یا آمپلی فایر ها و … میتواند به طور مداوم در آن محدوده حداکثر قابلیت خود را به نمایش بگذارد گفته میشود.
- توان نهایی یا اسمی بیانگر حداکثر توانی است که یک دستگاه (آمپلی فایر، ساب یا بلندگو و …) میتواند در یک لحظه (کمتر از 1 ثانیه) تحمل کند بدون آنکه آسیب ببیند. معمولا با یک بیس سنگین در موزیک های خاص و یا یک نت خیلی بلند به این حد از توان میرسیم.
عناوین اصلی
توان اسپیکر چیست؟
توان اسپیکر یا باند ماشین، یکی از مهم ترین عواملی است که هنگام خرید اسپیکر باید به آن توجه کرد. اگر قصد دارید از اسپیکر در محیط های کوچک و با جمعیت کم استفاده کنید، یک اسپیکر با توان کم (حدود 10 تا 20 وات) نیز برای شما کافی است.
اما اگر قصد دارید از اسپیکر در محیط های بزرگ و با جمعیت زیاد استفاده کنید، یا می خواهید از آن برای پخش موسیقی با صدای بلند استفاده کنید، باید یک اسپیکر با توان بالا خریداری کنید. علاوه بر توان اسپیکر، عوامل دیگری نیز بر بلندی صدای اسپیکر تأثیر دارند، از جمله:
- • اندازه و نوع بلندگو ها: بلندگو های بزرگ تر، صدای بلندتری تولید می کنند. همچنین، بلندگو های ساب ووفر، صدای بم تری تولید می کنند که باعث افزایش بلندی صدای کلی اسپیکر می شود.
- • محیط پخش: صدای اسپیکر در محیط های باز، بلندتر به نظر می رسد.
انواع توان اسپیکر
توان اسپیکر را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
- • توان واقعی (RMS): توان واقعی، توانی است که یک اسپیکر می تواند به طور مداوم و بدون آسیب دیدن، تولید کند. این توان، معیار دقیق تری برای اندازه گیری بلندی صدای اسپیکر است. توان واقعی اسپیکر بر اساس مقدار میانگین جریان الکتریکی یا ولتاژ در طول زمان محاسبه می شود. این مقدار، نشان دهنده قدرت و کارایی یک اسپیکر در تولید صدا و پاسخگویی به سیگنال های صوتی پایدار است.
- • توان اسمی (PMPO): توان اسمی، توانی است که یک اسپیکر می تواند در لحظاتی کوتاه و با شدت بالا، تولید کند. توان اسمی اسپیکر، بر اساس مقدار حداکثر جریان الکتریکی یا ولتاژی که اسپیکر می تواند تحمل کند، محاسبه می شود. این مقدار، نشان دهنده توانایی اسپیکر در تولید صداهای بسیار قوی است.
تفاوت توان واقعی و توان اسمی اسپیکر
تفاوت اصلی بین توان واقعی و توان اسمی اسپیکر، در مدت زمانی است که اسپیکر می تواند آن توان را تولید کند. به همین دلیل، توان واقعی اسپیکر، معیار دقیق تری برای اندازه گیری بلندی صدای اسپیکر است. توان اسمی، بیشتر برای نشان دادن قابلیت اسپیکر در تولید صداهای بسیار قوی استفاده می شود.
توان RMS اسپیکر بر اساس فرمول زیر محاسبه می شود:
RMS = V*I
در این فرمول، RMS مقدار توان RMS اسپیکر، V مقدار ولتاژ و I جریان الکتریکی اسپیکر است.
محاسبه توان RMS با استفاده از وات متر
برای محاسبه توان RMS اسپیکر با استفاده از وات متر، مراحل زیر را دنبال کنید:
- • اسپیکر را به یک آمپلی فایر متصل کنید.
- • وات متر را به آمپلی فایر متصل کنید.
- • صدای اسپیکر را به اندازه ای تنظیم کنید که صدایی واضح تولید کند.
- • مقدار ولتاژ RMS را روی وات متر بخوانید.
مفهوم RMS Power و MAX Power
در سیستم صوتی خودرو، همه چیز حول دو مولفه توان و قدرت خلاصه میشود، موضوع اصلی هم این است که باید توان خروجی آمپلی فایر را با توان قابل تحمل وسیله ای که به آمپلی فایرمتصل است (مثل ساب، باند و …) هماهنگ کنیم.
خب تا به اینجا بسیار ساده به نظر میرسد اما وقتی مشخصات فنی دستگاه های مختلف را مطالعه میکنیم، با واژه هایی همچون RMS، PEAK، MAX، Dynamic و… مواجه میشیم که همه این واژه ها هم بیانگر توان دستگاه هستند. اما تفاوت در کجاست؟؟؟
به عنوان یک قانون اولیه، میتوان گفت که توان RMS به عنوان توان واقعی دستگاه شناخته میشود و سایر اعداد با هر اسمی که بیان شوند ملاک درستی برای مقایسه بین دستگاه ها محسوب نمیشوند، حال به توضیح اجمالی درمورد تفاوت بین این اصطلاحات میپردازیم:
توان واقعی یا RMS Power
به توانی که یک دستگاه مثل ساب یا انواع بلندگوها یا آمپلی فایر ها و … میتواند به طور مداوم در آن محدوده حداکثر قابلیت خود را به نمایش بگذارد گفته میشود.
توان RMS مخفف واژه های Root Mean Square که معنای تحت الفظی آن “میانگین مربع ریشه” میباشد، در واقع اندازه گیری آماری بین مقادیر متفاوتی از ولتاژ و جریان است و این حقیقت اثبات شده است که برای مقایسه بین توان ادوات مختلف سیستم صوتی تنها چیزی که باید در نظر گرفت RMS Power میباشد، اگرچه RMS هم دارای خطا و نقطه ضعف هایی است اما در عموم مواقع دقیق ترین معیار ممکن است.
نکته قابل تاملی که باید در نظر گرفت این است که معیار اندازه گیری RMS ممکن است توسط شرکت های مختلف و در کشور های مختلف یکسان نباشد و دارای تعاریف متفاوتی باشد اما تمام شرکت هایی که تحت گواهینامه CEA هستند و ار آن پیروی میکنند به صورت یکسان میباشد.
توان نهایی PEAK – MAX – Dynamic Power
این عدد تحت هر عنوان و اسمی که بیان شود بیانگر حداکثر توانی است که یک دستگاه (آمپلی فایر، ساب یا بلندگو و …) میتواند در یک لحظه (کمتر از 1 ثانیه) تحمل کند بدون آنکه آسیب ببیند. معمولا با یک بیس سنگین در موزیک های خاص و یا یک نت خیلی بلند به این حد از توان میرسیم.
دلیل اصلی اینکه Peak Power را ملاک مقایسه قرار نمیدهیم و ستاپ یک سیستم صوتی را نباید بر مبنای آن قرار داد این است که این عدد بیانگر قابلیت استفاده روزمره دستگاه را نمایش نمیدهد.
اما اگر این عدد اغراق آمیز و غیر منطقی است چرا توسط سازندگان در لیست مشخصات قرار میگیرد؟؟؟ سازندگان هنوز هم MAX Power را تبلیغ میکنند چرا که اکثر مصرف کنندگان از مفهوم واقعی آن مطلع نیستند و اعداد بزرگ تر را ملاک برتری قرار میدهند.
در واقع Peak Power باعث میشود تا یک دستگاه از آنچه که هست بسیار قوی تر به نظر برسد به طوریکه برخی سازندگان گاهی تا 5 برابر توان واقعی آن را بیان میکنند.
حال شما که از این واقعیت مطلع هستید، از ملاک RMS در انتخاب های خود استفاده کنید و از MAX , PEAK و … فاصله بگیرید و برای انتخاب دقیق تر و درست تر از ادواتی که تحت گواهینامه CEA هستند استفاده کنید.
چرا شرکت ها حداکثر توان اسپیکر را ذکر می کنند؟
شرکت های سازنده اسپیکر، توان اسمی اسپیکر را در مشخصات فنی آن ها ذکر می کنند. این کار به این دلیل است که توان اسمی، مقداری بزرگ تر از توان واقعی است و باعث می شود که اسپیکر در نگاه اول، قدرت مند تر به نظر برسد. اگر شما قصد دارید از اسپیکر خود برای مدت طولانی و با صدای بلند استفاده کنید، باید به توان واقعی اسپیکر توجه کنید، نه توان اسمی.
توان مورد نیاز برای راه اندازی اسپیکر
توان مورد نیاز برای راه اندازی یک اسپیکر، به توان واقعی آن اسپیکر بستگی دارد. در صورتی که توان آمپلی فایر کم تر از توان واقعی اسپیکر باشد، اسپیکر نمی تواند صدای مورد نظر شما را تولید کند.
به طور کلی، توان آمپلی فایر باید حداقل 1.5 برابر توان واقعی اسپیکر باشد. برای مثال، اگر توان واقعی یک اسپیکر 50 وات باشد، توان آمپلی فایر باید حداقل 75 وات باشد.
راجع به بلندگو بیشتر بخوانید: بلندگو چیست و چطور کار میکند؟
نکات مهم قبل از خرید بلندگو و آمپلی فایر
- • توان اسپیکر
- • توان آمپلی فایر
- • اندازه و نوع بلندگو ها
- • کیفیت ساخت اسپیکر
- • محیط پخش